De mist van Egypte

Godzijdank hebben we tegenwoordig Twitter en Facebook.
Moderne media, waarmee iedereen zich persoonlijk kan uitdrukken en contact met de hele wereld kan leggen. De wereld een groot dorp, broeders en zusters, world peace. De Global Village, kijk maar naar Egypte 2011.

Een interessant verschijnsel bij de omwenteling in Egypte zijn de Mannen Op Kamelen. Ze verschenen zo ongeveer op de derde grote dag van demonstraties op het Tahrir plein en maakten amok. Wie waren ze eigenlijk? Ondanks alle media waarmee we praktisch over elke schouder aldaar kunnen meekijken, weten we dat niet. Buitenlandse persbureaus, Teletekst, Nu.nl, NOS Online, Twitter, Facebook... binnnen een dag hoorde ik twee verklaringen. Eerst zouden ze gedirigeerd zijn door Mubarak ("het tuig van de pyramides, geronseld door veiligheidsdienst en met vrachtwagens naar het plein vervoerd") en een dag later kwam de Moslimbroederschap in beeld.

Die zouden belang hebben bij rellen om de ontwikkelingen te forceren en op de achtergrond daarvan als best georganiseerde partij de vruchten ervan plukken. Wie het nu waren? Ondanks dat we tot op individueeel niveau kunnen inzoomen op wat er gebeurt, missen we vitale informatie voor het echte verhaal, het totaalplaatje.

Wat dat betreft is er niets veranderd.
Het is de oorlogsmist, de'Fog of War', dat gebeurtenissen voor ons vaak te groot zijn om te overzien. De mist bestaat dan uit een enorme informatiebrij waar geen helder overzicht meer uit te krijgen is. De analyse wordt giswerk, de vervolgstap een gok. Dat was vroeger zo, dat geldt nu nog steeds. Met Twitter en Facebook kun je verder dan ooit inzoomen op allerlei aspecten ervan, als een soort fractal. Natuurlijk kan dat helpen voor het overzicht. Maar wie nu wie nu wie dirigeerde naar dat plein... Dat ene feitje kwam niet boven water. Ondanks het stralende weer verdween de waarheid in de Egyptische mediamist van 3 februari 2011.

LINKS
* Fog of War: the uncertainty in situation awareness experienced by participants in military operations.
* Global Village, de wereld als dorp.

Balanceeract

Je ziet het niet op het eerste gezicht.
Terwijl het toch zo'n vertrouwd beeld is, in feite. Hiernaast staat een
kaart van de wereld, alleen niet volgens een gezichtspunt waarop we er al jaren naar kijken. Met Antarctica onderaan in beeld, en de Noordpool zo'n beetje in het midden.

Verrassend hoe het dan opeens lijkt dat Australië op de kop staat, en Afrika dreigt te kantelen. Onzin natuurlijk, want er verandert niets aan de werkelijkheid in beide continenten. Er verschuift geen stoel, geen mens neemt plots de verkeerde afslag.

Deze wereldkaart komt van Rem Koolhaas, en is te vinden in het onderzoeksrapport dat zijn bureau samen met WNF en Ecofys onlangs presenteerde. Voor een nieuwe kritische blik op hoe we met de aarde omgaan, veranderden ze van gezichtspunt. Waarom zouden Noord- en Zuidpool ook boven- en onderkant moeten zijn? De nieuwe kijk sluit beter aan op de samenhang van onze wereld. Zo projecteerden de onderzoekers op de kaart de wereldenergie waardoor dat een enkel netwerk lijkt. Een mooi vertrekpunt om gekieteld te worden om mee te denken in nieuwe oplossingen rond de duurzaamheid van ons bestaan.

Het is een klassiek gegeven in de communicatie: wil je ergens aandacht op vestigen, doe dat eens vanuit een verrassend ander gezichtspunt. Dat triggert de geest, prikkelt letterlijk de fantasie en brengt nieuwe ideeën voort. Andersom denken, als verplichte kost voor de creatieve kenniswerkers van de 21e eeuw. Activerende didactiek voor het brein. Didactiek, in de zin van een situatie creëren waarin nieuw inzicht kan ontstaan. Zonder garantie dat er ook echt wat uitkomt natuurlijk. Want als je verwacht dat anderen zich openstellen voor nieuwe inzichten, dan moet je dat ook zelf kunnen doen. Wel zo eerlijk.

Die afbeelding met dat centrale wereldstroomnetwerk, u ziet hem links. Het eerste dat ik erin zie, is een soort bodybuilding ballerina die een evenwichtsact opvoert op een klein bolletje, zie onder. Een associatie die natuurlijk prima aansluit bij het doel van het onderzoek om de kwetsbaarheid van onze voornaamste bron van bestaan voor het voetlicht te krijgen.

Zou Koolhaas dat er zelf ook al in gezien hebben?

LINKS
* Bekijk het rapport van Koolhaas.
* Denk zelf ook eens andersom.